Στοιχεία του αδικήματος του άρ. 291 ΠΚ· υποκειμενικά αρκεί και ενδεχόμενος δόλος. – Έννοια ενδεχόμενου δόλου· η “αποδοχή” του εγκληματικού αποτελέσματος ειδικότερα. – Για τον προσδιορισμό του γνωσιολογικού στοιχείου του ενδεχομένου δόλου λαμβάνονται υπόψιν τόσο η επικινδυνότητα όσο και η ιδιοτέλεια του σκοπού του δράστη. – Ο “δόλος αποδοχής του ενδεχομένου” και η “ενσυνείδητη αμέλεια” είναι συγγενείς έννοιες, διακρίνονται όμως μεταξύ τους βάσει της στάσεως του δράστη απέναντι στο αξιόποινο αποτέλεσμα, αφού στον μεν δόλο αποδοχής του ενδεχομένου ο δράστης “ελπίζει”, “επιθυμεί” ή έστω “εύχεται” να μην επέλθει αυτό, στην δε ενσυνείδητη αμέλεια “πιστεύει” κάτι τέτοιο. – Στοιχεία του κατ’ άρ. 15 ΠΚ διά παραλείψεως τελούμενου εγκλήματος. – Πηγές ιδιαίτερης νομικής υποχρέωσης· η συνδρομή της τελευταίας χρήζει ειδικής αιτιολογίας, εξαιρουμένης της περιπτώσεως όπου η ύπαρξή της προκύπτει από την ίδια την ιδιότητα του υπαιτίου. – Στοιχεία ανθρωποκτονίας εξ αμελείας. – Όταν η αμέλεια συνίσταται σε σύνολο συμπεριφοράς που προηγήθηκε του αποτελέσματος, για την θεμελίωση του αδικήματος απαιτείται και η συνδρομή των όρων του άρ. 15 ΠΚ. – Έννοιες “συνειδητής” και “μη συνειδητής” αμέλειας. – Επί καταδίκης για έγκλημα εξ αμελείας είναι απαραίτητος ο προσδιορισμός του είδους της αμέλειας που συνέτρεξε, διαφορετικά η απόφαση στερείται νομίμου βάσεως. – Στοιχεία σωματικής βλάβης εξ αμελείας. – Η παράλειψη ως έννοια ενυπάρχει σε κάθε είδος αμέλειας, εφόσον το ένα σκέλος της ευθύνης συνίσταται στην μη καταβολή της οφειλόμενης προσοχής – Στοιχεία προκλήσεως ναυαγίου εξ αμελείας. – Η έκθεση συνιστά έγκλημα συγκεκριμένης διακινδύνευσης, δυνάμενο να πραγματωθεί τόσο με την “μετάθεση” προσώπου σε ανασφαλή θέση (έκθεση υπό στενή έννοια) όσο και με την “άφεση” αυτού “αβοήθητου” (έκθεση υπό ευρεία έννοια). – Νομική φύση και στοιχεία των δύο μορφών έκθεσης. – Ορθή και αιτιολογημένη καταδίκη για διά παραλείψεως διατάραξη της ασφάλειας της υδάτινης συγκοινωνίας (τελεσθείσα με ενδεχόμενο δόλο), πρόκληση ναυαγίου από αμέλεια και μη αυτοπρόσωπη διακυβέρνηση του πλοίου, του κατηγορουμένου, πλοιάρχου του πλοίου EXPRESS SAMINA, ο οποίος δεν έλαβε σημαντικά μέτρα, που αποτελούν προϋπόθεση του ασφαλούς πλου, με αποτέλεσμα την βύθιση του πλοίου και των θάνατο μεγάλου αριθμού επιβαινόντων. – Η κακουργηματική μορφή της διατάραξης της υδάτινης συγκοινωνίας και η εξ αμελείας πρόκληση ναυαγίου συρρέουν πραγματικώς, αφού η τελευταία πράξη δεν υπάγεται στην επιβαρυντική περίπτωση του άρ. 291 παρ. 1γ΄ ΠΚ. – Παραπομπή, λόγω εξαιρετικής σημασίας, στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου του ζητήματος ως προς το αν μεταξύ των εξ αμελείας τελουμένων από τον παραπάνω κατηγορούμενο ανθρωποκτονιών και σωματικών βλαβών και της κακουργηματικής διατάραξης της υδάτινης συγκοινωνίας υπάρχει φαινομένη ή πραγματική συρροή. – Ορθή και αιτιολογημένη καταδίκη του υποπλοιάρχου, ο οποίος τελούσε καθήκοντα αξιωματικού φυλακής στο συγκεκριμένο ταξίδι, για διατάραξη της ασφάλειας της υδάτινης συγκοινωνίας με ενδεχόμενο δόλο, ένεκα της προκλητικής διενέργειας σωρείας παραβάσεων των οικείων ναυτιλιακών κανόνων, με αποτέλεσμα την ανεπαρκή διακυβέρνηση του πλοίου και τελικά την βύθιση αυτού. – Ορθή και αιτιολογημένη καταδίκη του υπάρχου για έκθεση τελεσθείσα με ενδεχόμενο δόλο με την μορφή της “άφεσης προσώπου αβοήθητου”, διότι αφενός μεν δεν μερίμνησε, ως όφειλε, για την καλή κατάσταση και την πληρότητα των σωστικών μέσων πριν τον απόπλου, αφετέρου δε εγκατέλειψε πρόωρα το πλοίο για να σωθεί ο ίδιος, χωρίς προηγουμένως να φροντίσει για την ασφαλή μεταφορά των επιβατών στις σωσίβιες λέμβους, ο γενικότερος δε πανικός που επικρατούσε, καθώς και η μη σήμανση συναγερμού από τον πλοίαρχο, δεν είναι ικανές να δικαιολογήσουν τις δικές του αξιόποινες παραλείψεις. – Απόρριψη του ισχυρισμού του ως άνω υπάρχου περί πραγματικής του πλάνης, ένεκα της πεποίθησης ότι δεν υπήρχαν επιβάτες στο πλοίο κατά την στιγμή που αυτός το εγκατέλειψε, διότι συνιστά αρνητικό της κατηγορίας ισχυρισμό, μη χρήζοντα ειδικής αιτιολογίας. – Ορθή και αιτιολογημένη καταδίκη των εκπροσώπων της ναυτιλιακής εταιρείας για έκθεση με ενδεχόμενο δόλο με την μορφή της “μετάθεσης προσώπου” σε ανασφαλή θέση, διότι α) δεν μερίμνησαν να αντικαταστήσουν τα παλαιά ατομικά σωσίβια, που είχαν υποστεί φθορές, με αποτέλεσμα κατά την χρήση τους να αποκόπτονται οι ιμάντες προσδέσεως και να διαρρηγνύονται και β) δεν είχαν εφοδιάσει το πλοίο με κασέτες επίδειξης χρήσης των σωστικών μέσων και εγκατάλειψης του πλοίου, παρότι αυτό τους είχε ζητηθεί από τον πλοίαρχο επανειλημμένως. – Είναι δυνατή η διά παραλείψεως τέλεση της παραπάνω μορφής εκθέσεως υπό τους όρους ωστόσο του άρ. 15 ΠΚ. – Η επιδοκιμασία του εγκληματικού αποτελέσματος ως προϋπόθεση του ενδεχομένου δόλου δύναται να ορμάται από διάφορα κίνητρα, όπως είναι η “οικονομική ιδιοτέλεια”. – Η εν τοις πράγμασιν ανάθεση της φροντίδας για την συντήρηση και ασφάλεια του πλοίου σε έτερα πρόσωπα δεν αναιρεί την προαναφερθείσα παράλληλη ευθύνη των εκπροσώπων της ναυτιλιακής εταιρείας. – Δεν νοείται εξ αμελείας τελούμενη έκθεση με καμία από τις δύο μορφές της. – Η απαγόρευση του άρ. 211Α ΚΠΔ δεν καταλαμβάνει και την απλή συνεκτίμηση, μεταξύ άλλων αποδεικτικών μέσων, της μαρτυρίας του συγκατηγορουμένου για την διάγνωση της ενοχής. – Για την πληρότητα της αιτιολογίας επί καταδίκης για κατά συναυτουργίαν τέλεση του αδικήματος δεν απαιτείται εξειδίκευση της επιμέρους δράσης του καθενός, αλλά αρκεί να προκύπτει το στοιχείο της συμμετοχής στην πράξη. – Δεν επάγεται απόλυτη ακυρότητα η παράσταση στο εφετείο και δεύτερου εισαγγελέα, με την προϋπόθεση ότι δικάζονται συναφή αδικήματα, μεταξύ αυτών και πλημμέλημα για το οποίο και μόνον κατηγορείται ένας εκ των κατηγορουμένων, μπορεί δε αυτός να υποβάλλει και αντίθετη πρόταση από τον πρώτο.
Η ως άνω απόφαση δημοσιεύθηκε σε ΠοινΧρ 2009, 514.