Αναζήτηση για

Στην ενότητα


Επιλέξτε γράμμα
Αναζήτηση όρου

Έτος    
H καθύβριση θρησκευμάτων (άρ. 199 ΠΚ) σε μια πολυθρησκευτική κοινωνία
Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη, Ομότιμη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών – Ακαδημαϊκός

Στην παρούσα μελέτη εξετάζονται, με αφορμή τα γεγονότα τυφλού θρησκευτικού φανατισμού εν ονόματι του Ισλάμ (επίθεση κατά του Charlie Hebdo κ.λπ.), αλλά και ενόψει της ραγδαίας εξάπλωσης της μουσουλμανικής θρησκείας στην Ευρώπη, η σημασία, ο ρόλος και η αναγκαιότητα (ή μη) της ποινικής διάταξης περί καθυβρίσεως θρησκευμάτων (άρ. 199 ΠΚ). Η ποινική διάταξη είναι προστατευτική της θρησκευτικής ελευθερίας, η οποία κατοχυρώνεται στο Σύνταγμα (άρ. 13) κατά τρόπο απεριόριστο (χωρίς συνταγματικούς περιορισμούς). Ως εκ τούτου, η ερμηνεία του εγκλήματος του άρ. 199 ΠΚ γίνεται σε αναφορά προς το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας και τη σχέση του με άλλα συγκρουόμενα ατομικά δικαιώματα (δικαίωμα λόγου και τέχνης). Κεντρικό σημείο αναφοράς είναι κατά συνέπεια η έννοια του προστατευομένου εννόμου αγαθού. Στο πλαίσιο της έρευνας αυτής αναδεικνύεται η πρόσφατα υποστηριζόμενη εκδοχή ως προστατευομένου εννόμου αγαθού της “πολιτισμικής ταυτότητας”, την οποία κατά κανόνα συμπροσδιορίζει η θρησκεία. Με αυτή την δικαιολογητική βάση το ερμηνευτικό βάρος για την εφαρμογή του άρ. 199 ΠΚ εντοπίζεται στις έννοιες της “καθύβρισης” και της “κακοβουλίας”. Περαιτέρω, σε σχέση με σκέψεις κατάργησης του συγκεκριμένου εγκλήματος, η μελέτη διασαφηνίζει την έννοια των αρχών της αυστηρής ουδετερότητας του κράτους (Säkularisierung), του πλήρους χωρισμού Κράτους και Εκκλησίας κ.λπ. των οποίων γίνεται επίκληση και καταλήγει στο ότι η διάταξη του άρ. 199 ΠΚ είναι συμβατή με το Σύνταγμα. Επισημαίνεται, εν κατακλείδι, ότι οι νέες συνθήκες πολυπολιτισμικότητας και πολυθρησκευτικότητας που δημιουργούνται στην Ευρώπη και στη χώρα μας, και ιδιαίτερα η αισθητή παρουσία του Ισλάμ, με τη συνακόλουθη δυναμικότητα των πιστών του, υποχρεώνουν το Κράτος να εντείνει τη ρυθμιστική λειτουργία του για την προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας και όχι να την αποδυναμώσει.


Η μελέτη δημοσιεύεται στα Ποινικά Χρονικά 2016, 81 επ.